Dám vươn tới huyền thoại
Sách và các bài viết của Howard Marks luôn chứa đựng những chất liệu rất tốt cho việc tư duy về đầu tư, chúng đặc biệt thích hợp cho việc tu luyện nội công tâm pháp. Bài viết(memo) mới nhất của ông - “Dare to be great II” như thường lệ chứa đựng nhiều ý tưởng và triết lý sâu sắc. Howard nêu lên một số gợi ý cho những ai muốn đạt được kết quả đầu tư vượt trội đó là: “dám khác biệt và dám thất bại”.
Dám khác biệt.
Bạn không thể hành động như mọi người rồi chờ đợi một kết quả khác biệt. Để có kết quả đầu tư vượt lên trên đám đông thì rõ ràng ít nhất danh mục đầu tư của bạn phải khác biệt so với danh mục của phần lớn các nhà đầu tư khác. Khác biệt là điều kiện cần để bạn thành công hơn mọi người và do đó thông thường bạn phải tách khỏi đám đông. Làm thế nào? Bạn có thể đi câu tại những vùng nước đặc thù của thị trường; mua những thứ mà người khác vẫn chưa nhìn ra, những thứ mà người khác không thích hoặc cho rằng chúng quá rủi ro; bạn nên tránh xa những món hàng nóng mà đám đông đang theo đuổi; hãy tham lam khi người khác sợ hãi và hãy sợ hãi khi người khác tham lam; bạn hãy tập trung vào một số thứ mà bạn nghĩ rằng có thể mang lại kết quả vượt trội cho bạn.
Nếu quá cầu toàn thì sẽ không thể có đột phá. Nếu chúng ta đầu tư với mục tiêu không để thị trường bỏ lại quá xa trong bất cứ trường hợp nào thì kết quả thường là chúng ta cũng không thể vượt xa chỉ số. Nhà đầu tư phải lựa chọn hi sinh bao nhiêu phần trăm các yếu tố “đa dạng hóa danh mục, yêu cầu về rủi ro, xác suất bị thua kém so với index” để hi vọng có được kết quả đầu tư tốt hơn.
Không dễ dàng khi bạn khác biệt.
Khác biệt nghĩa là chúng ta phải rời xa khỏi trung tâm đám đông, đôi khi phải đi con đường riêng và cảm thấy vô cùng cô độc. Chúng ta ít khi có thể thoải mái khi khác biệt với mọi người. Khi thị trường tăng trưởng nóng, bạn quyết định đứng ngoài, đa số người quen của bạn kiếm được nhiều tiền trong khi danh mục của bạn đứng im hoặc suy giảm. Đó là cảm giác không hề dễ chịu.
Tuy nhiên, hầu hết những khoản đầu tư tuyệt vời đều bắt đầu với cảm giác không dễ chịu. Những khoản đầu tư mà hầu hết mọi người thấy thoải mái, đã tăng giá tốt trong thời gian gần đây và tương lai dường như rất hứa hẹn sẽ khó mà giao dịch ở mức giá tốt. Ở thái cực ngược lại món hời chỉ có thể tìm thấy ở những thứ mà mọi người bi quan, những thứ nhàm chán, thậm chí là những thứ mà mọi người thấy quá rủi ro, có diễn biến không tốt trong thời gian trước đây.
Dám thất bại.
Khi bạn mạo hiểm khác biệt để vượt lên thì bạn cũng phải chấp nhận khả năng nhận được kết quả kém hơn đám đông. Trong đầu tư rất nhiều thứ đều có hai mặt:
Nếu bạn đầu tư, bạn sẽ mất tiền nếu thị trường suy giảm.
Nếu bạn không đầu tư, bạn bỏ lỡ cơ hội kiếm tiền khi thị trường tăng điểm.
Dự đoán đúng xu hướng thị trường sẽ giúp bạn kiếm lợi nhuận.
Mua và nắm giữ sẽ mang lại kết quả tốt hơn nếu bạn không thể dự đoán được thị trường.
Nếu bạn đầu tư với danh mục tập trung, một vài sai lầm có thể khiến bạn bị loại bỏ.
Nếu bạn đa dạng hóa danh mục, thành quả khi bạn nhận định chính xác sẽ không đáng kể.
Khi bạn sử dụng đòn bẩy, thành công của bạn sẽ được nhân lên.
Khi bạn sử dụng đòn bẩy, lỗi lầm của bạn cũng sẽ được nhân lên.
Chúng ta biết mục tiêu của việc đầu tư là tìm kiếm lợi nhuận với rủi ro thấp và tận dụng cơ hội khi thị trường tăng điểm trong khi hạn chế thua lỗ khi thị trường giảm điểm. Tuy nhiên, cần phải hiểu rằng nó không đồng nghĩa với việc loại bỏ hoàn toàn rủi ro và hạn chế hoàn toàn thua lỗ. Nếu mục tiêu là không thể thua lỗ thì việc gửi tiết kiệm sẽ phù hợp hơn là đầu tư chứng khoán. Tất nhiên lúc đó chúng ta cũng không có cơ hội kiếm lợi nhuận cao hơn khi chứng khoán tăng điểm.
John Kenneth Galbrain nói “Không có con đường nào giàu có một cách dễ dàng. Nếu có thì tất cả những người có chỉ số IQ tốt đã học, đã áp dụng và trở nên giàu có”. Munger nói “nó không được thiết kế để dễ dàng, nếu bạn nghĩ rằng nó dễ dàng thì bạn là một kẻ ngốc. Bất cứ ai nghĩ rằng có thể dễ dàng thành công trong đầu tư chứng khoán đều rất ngây thơ, suy nghĩ quá đơn giản mà không lường được sự phức tạp và sự cạnh tranh gay gắt trong lĩnh vực này. “Kết quả đầu tư vượt trội chỉ đến từ những người có khả năng tốt hơn trong việc xác định xác suất khi nào sự mạo hiểm sẽ dẫn tới thành công và khi nào sự mạo hiểm sẽ dẫn tới thua lỗ”.
Dám chấp nhận việc người khác nghĩ mình thất bại.
Đây là điểm vô cùng quan trọng. Bạn là nhà đầu tư cá nhân, bạn thua lỗ trong năm 2013 trong khi đa số người khác thắng lớn, bạn vẫn có thể chia sẽ kết quả này với nhiều người khác. Nhưng với hầu hết các tổ chức đầu tư và nhân viên trong các công ty, họ không thể làm được điều đó. Họ sẽ mất khách hàng, lợi nhuận sụt giảm, nhân viên bị cắt lương, thưởng và thậm chí là mất việc. Trong thế giới quỹ, lợi ích thu được của những người quản lý tiền khi họ ra quyết định “đúng và khác biệt” thua xa những tác hại mà họ phải gánh chịu khi ra quyết định “khác biệt và sai”.
Tôi nghĩ, nguyên tắc hoạt động của rất nhiều tổ chức là: “Chúng ta sẽ không bao giờ mua một thứ gì đó quá nhiều để rồi khi thương vụ ấy không thành công, chúng ta sẽ bị đánh giá rất tệ.” Nguyên tắc hoạt động này sẽ làm cho rất nhiều tổ chức có kết quả đầu tư không khác biệt nhiều so với thị trường. Năm 1936, nhà kinh tế John Maynard Keynes viết trong cuốn “The general theory of employment, interest and money”: “Trí tuệ nhân loại đã dạy: tốt hơn là bạn thất bại bình thường như bao người khác hơn là thành công một cách không bình thường”.
Quyết định đúng không đồng nghĩa với thành công.
Để liên tục ra các quyết định chính xác, phản ánh tất cả các bằng chứng thực tế, giả thiết và lý lẽ hợp lý là một việc không hề dễ dàng cho mỗi nhà đầu tư. Thứ nữa là kể cả khi quyết định của bạn là đúng thì nó chưa chắc đảm bảo bạn sẽ đạt được thành công. Nguyên nhân là vì mỗi quyết định đều gắn với một giả thiết về tương lai và mặc dù giả thiết của bạn rất thuyết phục thì nó vẫn có thể sai do các biến số ngẫu nhiên. Khi đó, một quyết định đúng vẫn dẫn tới sự thất bại. Cuối cùng, quá trình từ một quyết định chính xác chuyển đổi thành một kết quả thành công không phải một sớm một chiều. Trong khi đó tương lai bất ngờ không chỉ theo trục đầu ra của các sự kiện mà nó còn bất ngờ theo trục thời gian, thời điểm xảy ra các sự kiện ấy.
“Bạn nhận định đúng nhưng quá sớm thì kết quả không khác nhau nhiều so với việc nhận định sai”. Một cổ phiếu rẻ không có nghĩa là nó sẽ tăng giá vào ngày mai, nó có thể nằm đó hàng năm trời. Trong khi đó cổ phiếu đắt không có nghĩa nó sẽ sớm giảm giá, thị trường hưng phấn có thể đẩy nó tiếp tục tăng giá trong các năm tới. Keynes đã nhận định ““the market can remain irrational longer than you can remain solvent.”
Kết luận
Tôi tin rằng mọi thứ quan trọng trong đầu tư đều có hai mặt và những thứ mà quá dễ dàng đều không thể tin tưởng được. Ở vào vị thế khác biệt và không bình thường có thể đặc biệt khó khăn cho một số người, đặc biệt là khi mọi người nghĩ bạn đang sai lầm. Với các tổ chức thì sự khó khăn này còn tăng lên gấp đôi.
Những nhà đầu tư mong muốn một kết quả vượt trội cần phải chấp nhận thực tế này. Những hành vi không thông thường là con đường duy nhất để đạt kết được quả vượt trội và con đường này không dành cho tất cả mọi người. Cùng với những chiêu thức đỉnh cao, đầu tư thành công còn cần tới nội công thâm hậu: chấp nhận việc mọi người cho rằng bạn đã sai và bạn cũng dám chấp nhận khả năng là bạn có thể sai. Do đó mỗi chúng ta đều phải tự hỏi rằng mình có đủ kiên định, có đủ nội công làm những việc đó hay không và liệu công ty, khách hàng và những người xung quanh ta có chấp nhận điều đó hay không. Không phải tất cả mọi người đều có thể trả lời được các câu hỏi này một cách chắc chắn. Chỉ khi tin rằng mình có hoặc có thể tu luyện được nội công thâm hậu, bạn mới nên mạo hiểm để vươn tới huyền thoại.
Nguồn: Howard Marks
Dịch và chém gió: Sơn Tùng. ^_^
28.05.2014
Dám khác biệt.
Bạn không thể hành động như mọi người rồi chờ đợi một kết quả khác biệt. Để có kết quả đầu tư vượt lên trên đám đông thì rõ ràng ít nhất danh mục đầu tư của bạn phải khác biệt so với danh mục của phần lớn các nhà đầu tư khác. Khác biệt là điều kiện cần để bạn thành công hơn mọi người và do đó thông thường bạn phải tách khỏi đám đông. Làm thế nào? Bạn có thể đi câu tại những vùng nước đặc thù của thị trường; mua những thứ mà người khác vẫn chưa nhìn ra, những thứ mà người khác không thích hoặc cho rằng chúng quá rủi ro; bạn nên tránh xa những món hàng nóng mà đám đông đang theo đuổi; hãy tham lam khi người khác sợ hãi và hãy sợ hãi khi người khác tham lam; bạn hãy tập trung vào một số thứ mà bạn nghĩ rằng có thể mang lại kết quả vượt trội cho bạn.
Nếu quá cầu toàn thì sẽ không thể có đột phá. Nếu chúng ta đầu tư với mục tiêu không để thị trường bỏ lại quá xa trong bất cứ trường hợp nào thì kết quả thường là chúng ta cũng không thể vượt xa chỉ số. Nhà đầu tư phải lựa chọn hi sinh bao nhiêu phần trăm các yếu tố “đa dạng hóa danh mục, yêu cầu về rủi ro, xác suất bị thua kém so với index” để hi vọng có được kết quả đầu tư tốt hơn.
Không dễ dàng khi bạn khác biệt.
Khác biệt nghĩa là chúng ta phải rời xa khỏi trung tâm đám đông, đôi khi phải đi con đường riêng và cảm thấy vô cùng cô độc. Chúng ta ít khi có thể thoải mái khi khác biệt với mọi người. Khi thị trường tăng trưởng nóng, bạn quyết định đứng ngoài, đa số người quen của bạn kiếm được nhiều tiền trong khi danh mục của bạn đứng im hoặc suy giảm. Đó là cảm giác không hề dễ chịu.
Tuy nhiên, hầu hết những khoản đầu tư tuyệt vời đều bắt đầu với cảm giác không dễ chịu. Những khoản đầu tư mà hầu hết mọi người thấy thoải mái, đã tăng giá tốt trong thời gian gần đây và tương lai dường như rất hứa hẹn sẽ khó mà giao dịch ở mức giá tốt. Ở thái cực ngược lại món hời chỉ có thể tìm thấy ở những thứ mà mọi người bi quan, những thứ nhàm chán, thậm chí là những thứ mà mọi người thấy quá rủi ro, có diễn biến không tốt trong thời gian trước đây.
Dám thất bại.
Khi bạn mạo hiểm khác biệt để vượt lên thì bạn cũng phải chấp nhận khả năng nhận được kết quả kém hơn đám đông. Trong đầu tư rất nhiều thứ đều có hai mặt:
Nếu bạn đầu tư, bạn sẽ mất tiền nếu thị trường suy giảm.
Nếu bạn không đầu tư, bạn bỏ lỡ cơ hội kiếm tiền khi thị trường tăng điểm.
Dự đoán đúng xu hướng thị trường sẽ giúp bạn kiếm lợi nhuận.
Mua và nắm giữ sẽ mang lại kết quả tốt hơn nếu bạn không thể dự đoán được thị trường.
Nếu bạn đầu tư với danh mục tập trung, một vài sai lầm có thể khiến bạn bị loại bỏ.
Nếu bạn đa dạng hóa danh mục, thành quả khi bạn nhận định chính xác sẽ không đáng kể.
Khi bạn sử dụng đòn bẩy, thành công của bạn sẽ được nhân lên.
Khi bạn sử dụng đòn bẩy, lỗi lầm của bạn cũng sẽ được nhân lên.
Chúng ta biết mục tiêu của việc đầu tư là tìm kiếm lợi nhuận với rủi ro thấp và tận dụng cơ hội khi thị trường tăng điểm trong khi hạn chế thua lỗ khi thị trường giảm điểm. Tuy nhiên, cần phải hiểu rằng nó không đồng nghĩa với việc loại bỏ hoàn toàn rủi ro và hạn chế hoàn toàn thua lỗ. Nếu mục tiêu là không thể thua lỗ thì việc gửi tiết kiệm sẽ phù hợp hơn là đầu tư chứng khoán. Tất nhiên lúc đó chúng ta cũng không có cơ hội kiếm lợi nhuận cao hơn khi chứng khoán tăng điểm.
John Kenneth Galbrain nói “Không có con đường nào giàu có một cách dễ dàng. Nếu có thì tất cả những người có chỉ số IQ tốt đã học, đã áp dụng và trở nên giàu có”. Munger nói “nó không được thiết kế để dễ dàng, nếu bạn nghĩ rằng nó dễ dàng thì bạn là một kẻ ngốc. Bất cứ ai nghĩ rằng có thể dễ dàng thành công trong đầu tư chứng khoán đều rất ngây thơ, suy nghĩ quá đơn giản mà không lường được sự phức tạp và sự cạnh tranh gay gắt trong lĩnh vực này. “Kết quả đầu tư vượt trội chỉ đến từ những người có khả năng tốt hơn trong việc xác định xác suất khi nào sự mạo hiểm sẽ dẫn tới thành công và khi nào sự mạo hiểm sẽ dẫn tới thua lỗ”.
Dám chấp nhận việc người khác nghĩ mình thất bại.
Đây là điểm vô cùng quan trọng. Bạn là nhà đầu tư cá nhân, bạn thua lỗ trong năm 2013 trong khi đa số người khác thắng lớn, bạn vẫn có thể chia sẽ kết quả này với nhiều người khác. Nhưng với hầu hết các tổ chức đầu tư và nhân viên trong các công ty, họ không thể làm được điều đó. Họ sẽ mất khách hàng, lợi nhuận sụt giảm, nhân viên bị cắt lương, thưởng và thậm chí là mất việc. Trong thế giới quỹ, lợi ích thu được của những người quản lý tiền khi họ ra quyết định “đúng và khác biệt” thua xa những tác hại mà họ phải gánh chịu khi ra quyết định “khác biệt và sai”.
Tôi nghĩ, nguyên tắc hoạt động của rất nhiều tổ chức là: “Chúng ta sẽ không bao giờ mua một thứ gì đó quá nhiều để rồi khi thương vụ ấy không thành công, chúng ta sẽ bị đánh giá rất tệ.” Nguyên tắc hoạt động này sẽ làm cho rất nhiều tổ chức có kết quả đầu tư không khác biệt nhiều so với thị trường. Năm 1936, nhà kinh tế John Maynard Keynes viết trong cuốn “The general theory of employment, interest and money”: “Trí tuệ nhân loại đã dạy: tốt hơn là bạn thất bại bình thường như bao người khác hơn là thành công một cách không bình thường”.
Quyết định đúng không đồng nghĩa với thành công.
Để liên tục ra các quyết định chính xác, phản ánh tất cả các bằng chứng thực tế, giả thiết và lý lẽ hợp lý là một việc không hề dễ dàng cho mỗi nhà đầu tư. Thứ nữa là kể cả khi quyết định của bạn là đúng thì nó chưa chắc đảm bảo bạn sẽ đạt được thành công. Nguyên nhân là vì mỗi quyết định đều gắn với một giả thiết về tương lai và mặc dù giả thiết của bạn rất thuyết phục thì nó vẫn có thể sai do các biến số ngẫu nhiên. Khi đó, một quyết định đúng vẫn dẫn tới sự thất bại. Cuối cùng, quá trình từ một quyết định chính xác chuyển đổi thành một kết quả thành công không phải một sớm một chiều. Trong khi đó tương lai bất ngờ không chỉ theo trục đầu ra của các sự kiện mà nó còn bất ngờ theo trục thời gian, thời điểm xảy ra các sự kiện ấy.
“Bạn nhận định đúng nhưng quá sớm thì kết quả không khác nhau nhiều so với việc nhận định sai”. Một cổ phiếu rẻ không có nghĩa là nó sẽ tăng giá vào ngày mai, nó có thể nằm đó hàng năm trời. Trong khi đó cổ phiếu đắt không có nghĩa nó sẽ sớm giảm giá, thị trường hưng phấn có thể đẩy nó tiếp tục tăng giá trong các năm tới. Keynes đã nhận định ““the market can remain irrational longer than you can remain solvent.”
Kết luận
Tôi tin rằng mọi thứ quan trọng trong đầu tư đều có hai mặt và những thứ mà quá dễ dàng đều không thể tin tưởng được. Ở vào vị thế khác biệt và không bình thường có thể đặc biệt khó khăn cho một số người, đặc biệt là khi mọi người nghĩ bạn đang sai lầm. Với các tổ chức thì sự khó khăn này còn tăng lên gấp đôi.
Những nhà đầu tư mong muốn một kết quả vượt trội cần phải chấp nhận thực tế này. Những hành vi không thông thường là con đường duy nhất để đạt kết được quả vượt trội và con đường này không dành cho tất cả mọi người. Cùng với những chiêu thức đỉnh cao, đầu tư thành công còn cần tới nội công thâm hậu: chấp nhận việc mọi người cho rằng bạn đã sai và bạn cũng dám chấp nhận khả năng là bạn có thể sai. Do đó mỗi chúng ta đều phải tự hỏi rằng mình có đủ kiên định, có đủ nội công làm những việc đó hay không và liệu công ty, khách hàng và những người xung quanh ta có chấp nhận điều đó hay không. Không phải tất cả mọi người đều có thể trả lời được các câu hỏi này một cách chắc chắn. Chỉ khi tin rằng mình có hoặc có thể tu luyện được nội công thâm hậu, bạn mới nên mạo hiểm để vươn tới huyền thoại.
Nguồn: Howard Marks
Dịch và chém gió: Sơn Tùng. ^_^
28.05.2014
Comments
Post a Comment